Asset Publisher
Skąd się bierze drewno
Zaspokojenie naszego zapotrzebowania na drewno i zapewnienie trwałości lasów nie są sprzecznymi interesami. Drewno w Polsce jest naturalnym bogactwem, które jest całkowicie odnawialne.
Gwarantuje to wielofunkcyjna, zrównoważona gospodarka leśna, prowadzona przez Lasy Państwowe, opiekujące się 77,5 proc. polskich lasów (największa w Unii Europejskiej organizacja zarządzająca lasami publicznymi).
Leśnicy pozyskują drewno w granicach wyznaczonych przez standardy ekologicznej gospodarki, badania naukowe i 10-letnie plany urządzenia lasu, zatwierdzane przez ministra środowiska – średnio do 55–60 proc. drewna, które przyrasta w lesie; cała reszta zwiększa zapas na pniu. Dlatego nasze zasoby drewna rosną z roku na rok i są już dwukrotnie większe niż pół wieku temu. Wynoszą 2,4 mld m sześc., w tym w Lasach Państwowych – blisko 1,9 mld m sześc., co czyni je piątymi co do wielkości w Europie. Kupując drewno lub produkty z drewna z Lasów Państwowych, mamy pewność, że surowiec został pozyskany w sposób niezagrażający przyrodzie.
Również zasobność drzewostanów w lasach zarządzanych przez PGL LP stale rośnie. W roku 1991 wynosiła 190 m sześc./ha, a 20 lat później, w 2011 r. – już 254 m sześc./ha. Według międzynarodowych statystyk polskie lasy zaliczają się pod tym względem do czołówki europejskiej, charakteryzując się ponaddwukrotnie wyższą przeciętną zasobnością niż pozostałe lasy Starego Kontynentu.
Stale rosnąca zasobność drzewostanów, a tym samym przyrastające zasoby drewna w Lasach Państwowych umożliwiają stopniowe zwiększanie jego pozyskania
Stale rosnąca zasobność drzewostanów, a tym samym przyrastające zasoby drewna w Lasach Państwowych umożliwiają stopniowe zwiększanie jego pozyskania.
Głównym dostawcą surowca na polski rynek są Lasy Państwowe, które pokrywają ponad 90 proc. zapotrzebowania krajowego przemysłu i mieszkańców. Aby zaspokoić rosnący popyt, leśnicy zwiększają pozyskanie drewna: od 1990 r. wzrosło ono przeszło dwukrotnie – do ponad 35 mln m sześc. Ponieważ jednocześnie rośnie powierzchnia lasów, a przede wszystkim ich zasobność, naukowcy oceniają, że Lasy Państwowe będą mogły zwiększyć pozyskanie drewna do 40 mln m sześc. w 2030 r. i 45 mln m sześc. w połowie stulecia.
Warto pamiętać, że przychody Lasów Państwowych w ponad 90 proc. pochodzą właśnie ze sprzedaży drewna. To zapewnia im samodzielność finansową i umożliwia wykonywanie licznych zadań na rzecz polskich lasów i ich użytkowników bez korzystania z pieniędzy podatników (inaczej niż w wielu innych krajach Europy).
Zwiększają się nie tylko nasze zasoby drewna, lecz także powierzchnia lasów. W połowie XX w. zajmowały nieco ponad jedną piątą obszaru Polski, a dziś już niewiele mniej niż jedną trzecią. Lasy Państwowe pozyskują drewno, ale w tym samym czasie odnawiają drzewostany i zalesiają dotychczasowe nieużytki. Co roku leśnicy sadzą aż 500 mln nowych drzew, czyli średnio… 57 tys. na godzinę.
Asset Publisher
Asset Publisher
Hodowla lasu
Hodowla lasu
Sadzonki na szkółce
Podstawowym działem gospodarki leśnej jest hodowla lasu.
Jest to dziedzina, której głównym działaniem jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.
Dążenie do zachowania istniejących lasów w stanie warunkującym ich stabilność i gotowość do realizacji całego spektrum celów stanowi nadrzędny cel jaki przyświeca działaniom hodowlanym realizowanym w Nadleśnictwie Trzebież. Przez cały dostępny szereg działań dążymy do rozszerzenia i poprawienia jakości zasobów leśnych.
Nasiennictwo i selekcja
Dział hodowli zajmujący się zbiorem i magazynowaniem nasion. Selekcja jest procesem nierozerwalnie związanym z istnieniem gatunków i warunkującym ich trwanie. Jest najlepszym sposobem zwiększania i ulepszania produkcji leśnej. Poprzez zbiór nasion z najlepszych drzewostanów nasiennych otrzymujemy zdrowe i trwałe sadzonki, hodowane na uprawach pochodnych.
Szkółkarstwo
Nadleśnictwo Trzebież posiada szkółkę leśną o powierzchni produkcyjnej 5,22 ha. Produkuje się na niej sadzonki z nasion pozyskanych z drzewostanów nasiennych oraz plantacji nasiennych. Na terenie szkółki znajdują się wszystkie gatunki drzew lasotwórczych, biocenotycznych i domieszkowych oraz podstawowe krzewy zadrzewieniowe. Głównym celem działalności gospodarstwa szkółkarskiego jest produkcja na otwartej przestrzeni wysokiej jakości sadzonek na potrzeby Nadleśnictwa Trzebież, jak również innych odbiorców.
Odnowienia i zalesienia
W Nadleśnictwie Trzebież odnowienia obejmują rocznie ok. 231 ha.
Odnowienia możemy podzielić na odnowienia sztuczne, czyli sadzenie sadzonek lub wysiewanie nasion przez człowieka, oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion, oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dana lasu dochodziła odpowiednia ilość światła.
Zalesienia (fot. Andrzej Kopeć)
Kolejną czynnością jest wprowadzanie sadzonek gatunków drzew i krzewów, które mogą stworzyć dolne warstwy drzewostanu, tzw. podszytu. Podszyt sadzony jest na siedliskach ubogich, gdzie z powodu niedoboru związków pokarmowych lub wody gatunki drzewiaste mają niewielką szansę wytworzenia dolnego piętra drzewostanu. Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk.
Pielęgnowanie lasu
Pielęgnowanie lasu ma na celu ukształtowanie drzewostanów o prawidłowym składzie gatunkowym oraz wysokiej jakości hodowlanej i technicznej. W Nadleśnictwie Trzebież w związku z dużą ilością zakładanych corocznie upraw, zabiegi pielęgnacyjne wykonywane są na znacznej powierzchni.
Przeciętne roczne rozmiary tych zabiegów to odpowiednio:
- pielęgnowanie gleby – 71 ha
- czyszczenia wczesne - 101 ha
- czyszczenia późne - 129 ha
- trzebieże wczesne - 200 ha
- melioracje agrotechniczne - 200 ha
Służba Leśna nadzoruje prawidłowość i staranność wykonania tych zabiegów, gdyż mają one decydujący wpływ na kształt przyszłych pokoleń lasu i są niezbędne dla prawidłowego rozwoju upraw leśnych.
Działania hodowlane ukierunkowane są na polepszanie jakości drzewostanów. Dążymy do tego poprzez zróżnicowanie składu gatunkowego, stosowanie sadzonek dobrej jakości, właściwe wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych oraz inicjowanie i ochronę odnowień naturalnych. Duża różnorodność siedliskowa wykusza indywidualne podejście do każdego zabiegu hodowlanego, bez względu na wiek czy rodzaj planowanego do wykonania zabiegu.