Asset Publisher Asset Publisher

Historia Nadleśnictwa Trzebież

W artykule prezentujemy historię powstania Nadleśnictwa Trzebież

Nadleśnictwo Trzebież zostało utworzone z dniem 01.10.1970 roku

(w miejsce dotychczasowych: Trzebież, Jasienica, Tanowo). Całość lasów Nadleśnictwa Trzebież należy do Puszczy Wkrzańskiej, której łączna powierzchnia wynosi 1550 km2.

 Nadleśniczy W.Czyżewski podczas pracy

Nazwa Puszczy pochodzi od zamieszkującego ją w przeszłości wieleckiego plemienia Wkrzan, należącego do grupy Słowian Zachodnich – Pomorzan. O wkraczaniu we wczesnym średniowieczu osadnictwa rolniczego na terenie Puszczy świadczy nazwa Trzebież (1202 r.).     Klasztor augustynianów w Jasienicy na lewym brzegu Odry prowadził od 1260 roku intensywną akcję osadniczą, zakładając na nowinach leśnych wsie niemieckie. Chłopi uiszczali czynsz w pieniądzach, a także częściowo w zbożu i innych produktach rolnych. Przyległe do Puszczy Wkrzańskiej osiedle Jasienia było starym słowiańskim grodem. Na początku XIV w. książęta szczecińscy ofiarowali je wraz z olbrzymią częścią Puszczy Wkrzańskiej zakonnikom sprowadzonym z Paryża. Po reformacji wybudowany kościół i klasztor przechodziły różne dzieje i w końcu był przebudowany na pałacyk myśliwski książąt Pomorza Zachodniego.

Historyczne zdjęcie obecnej siedziby nadleśnictwa

Na pograniczu brandenbursko – pomorskim często zdarzały się wojny. Tam gdzie były korzystne warunki glebowe, mieszkańcy wsi wracali po zniszczeniach wojennych, gdy jednak uprawa roli dawała słabe plony, dawni osadnicy nie powracali i pola powoli zarastał las. Mało atrakcyjny rolniczo teren, niewątpliwie przyczynił się do zachowania zwartego kompleksu leśnego.

 Z ocalałych danych o gospodarce leśnej w historii dowiadujemy się że:
  • Przed II Wojną Światową 70% dzisiejszego Nadleśnictwa Trzebież stanowiło własność państwową (nadleśnictwo niemieckie), a pozostałe 30% to lasy byłej własności prywatnej. Niewielka powierzchnia omawianych lasów stanowiła własność klasztorną oraz miasta Szczecina i Polic.

  • Przed wojną istniał sztuczny podział powierzchniowy, który w dużej mierze wykorzystuje się do dnia dzisiejszego.

  • Użytkowanie lasu prowadzono głównie zrębami zupełnymi. Na siedliskach lasowych stosowano rębnię częściową w wyniku, czego powstały w południowej części nadleśnictwa drzewostany bukowe pochodzenia naturalnego.

  • Prace odnowieniowe przeprowadzano poprzez sadzenie i siew jednogatunkowy. Na żyźniejszych siedliskach wprowadzano w drzewostanach sosnowych podsadzenia dębem i bukiem tworząc drzewostany dwupiętrowe.

  • W okresie II Wojny Światowej szereg drzewostanów uległo zniszczeniu zwłaszcza na skutek pożarów. Najwięcej szkód zanotowano w sąsiedztwie Polic, gdzie znajdowała się fabryka benzyny syntetycznej, będąca celem licznych bombardowań. 

  • W 1945 r. po II wojnie Światowej utworzono nadleśnictwa Trzebież i Tanowo. Dawne Nadleśnictwo Jasienia utworzono w 1952 r. z części wcześniej utworzonych nadleśnictw Trzebież i Tanowo oraz innych gruntów. Powierzchnia łączna byłych nadleśnictw w planie prowizorycznym urządzenia lasu wg stanu na 01.01.1952 r. wynosiła 22,5 tys. ha.

Użytkowanie prowadzono w zasadzie zrębami zupełnymi. Sporadycznie stosowano rębnię gniazdową. Masowe występowanie szkodników owadzich odnotowano w latach 1946 – 1948 oraz 1982 – 1983. Największe pożary miały miejsce w latach 1951 – 300 ha i 1959 r. ponad 600 ha.


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Hodowla lasu

Hodowla lasu

Podstawowym działem gospodarki leśnej jest hodowla lasu.

Jest to dziedzina, której głównym działaniem jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje  zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.

Dążenie do zachowania istniejących lasów w stanie warunkującym ich stabilność i gotowość do realizacji całego spektrum celów stanowi nadrzędny cel jaki przyświeca działaniom hodowlanym realizowanym w Nadleśnictwie Trzebież. Przez cały  dostępny szereg działań dążymy do rozszerzenia i poprawienia jakości zasobów leśnych.

Nasiennictwo i selekcja

Dział hodowli zajmujący się zbiorem i magazynowaniem nasion.   Selekcja jest procesem nierozerwalnie związanym z istnieniem gatunków i warunkującym ich trwanie. Jest najlepszym sposobem zwiększania i ulepszania produkcji leśnej. Poprzez zbiór nasion z najlepszych drzewostanów nasiennych otrzymujemy zdrowe i trwałe sadzonki, hodowane na uprawach pochodnych.

Szkółkarstwo

Nadleśnictwo Trzebież posiada szkółkę leśną o powierzchni produkcyjnej 5,22 ha. Produkuje się na niej sadzonki z nasion pozyskanych z drzewostanów nasiennych oraz plantacji nasiennych. Na terenie szkółki znajdują się wszystkie gatunki drzew lasotwórczych, biocenotycznych i domieszkowych oraz podstawowe krzewy zadrzewieniowe. Głównym celem działalności gospodarstwa szkółkarskiego jest produkcja na otwartej przestrzeni wysokiej jakości sadzonek na potrzeby Nadleśnictwa Trzebież, jak również innych odbiorców.

Równe rzędy sadzonek na szkółce leśnej

Odnowienia i zalesienia

W Nadleśnictwie Trzebież odnowienia obejmują rocznie ok. 231 ha.

Odnowienia możemy podzielić na odnowienia sztuczne, czyli sadzenie sadzonek lub wysiewanie nasion przez człowieka, oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion, oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dana lasu dochodziła odpowiednia ilość światła.

Pracownicy zakładu usług leśnych w trakcie sadzenia lasu

                Zalesienia (fot. Andrzej Kopeć)

Kolejną czynnością jest wprowadzanie sadzonek gatunków drzew i krzewów, które mogą stworzyć dolne warstwy drzewostanu, tzw. podszytu.  Podszyt sadzony jest na siedliskach ubogich, gdzie z powodu niedoboru związków pokarmowych lub wody gatunki drzewiaste mają niewielką szansę wytworzenia dolnego piętra drzewostanu. Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk.

Pielęgnowanie lasu

Pielęgnowanie lasu ma na celu ukształtowanie drzewostanów o prawidłowym składzie gatunkowym oraz wysokiej jakości hodowlanej i technicznej. W Nadleśnictwie Trzebież w związku z dużą ilością zakładanych corocznie upraw, zabiegi pielęgnacyjne wykonywane są na znacznej powierzchni.

Przeciętne roczne rozmiary tych zabiegów to odpowiednio:

  • pielęgnowanie gleby – 71 ha
  • czyszczenia wczesne - 101 ha
  • czyszczenia późne - 129 ha
  • trzebieże wczesne - 200 ha
  • melioracje agrotechniczne - 200 ha

Służba Leśna nadzoruje prawidłowość i staranność wykonania tych zabiegów, gdyż mają one decydujący wpływ na kształt przyszłych pokoleń lasu i są niezbędne dla prawidłowego rozwoju upraw leśnych.

Działania hodowlane ukierunkowane są na polepszanie jakości drzewostanów. Dążymy do tego poprzez zróżnicowanie składu gatunkowego, stosowanie sadzonek dobrej jakości, właściwe wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych oraz inicjowanie i ochronę odnowień naturalnych. Duża różnorodność siedliskowa wykusza indywidualne podejście do każdego zabiegu hodowlanego, bez względu na wiek czy rodzaj planowanego do wykonania zabiegu.